नेपाली सेना दक्षिण एशियाको सबैभन्दा पुरानो सेना हो, यो सेना नेपाल एकीकरणको शुरुवातसँगै बन्न शुरू भएको थियो । यसका संस्थापक राजा पृथ्वीनारायण शाह थिए । नेपाली सेनाको प्रधान कार्यालय (नेपाली जंगी अड्डा) काठमाडौंको भद्रकालीमा रहेको छ । साथै नेपाली सेना पृतना प्रधान कार्यालयहरू पूर्वको इटहरी, हेटौंडा, उपत्यका (सिंह दरबार), पोखरा, सुर्खेत तथा दिपायलमा रहेका छन्, नेपाली सेनाका बाहिनी, गण तथा गुल्महरू देशका सबै भागमा रहेका छन् ।
नेपाली सेना बाह्य आक्रमण तथा आन्तरिक द्वन्द्व बाहेकका बेलामा विकास निर्माण खास गरी सेनाले बनाएका सडकमार्गहरू देशका प्रायः सबै भागमा रहेका छन् । त्यसै गरी राष्ट्रिय सम्पत्ति (विद्युत्, टेलिफोन स्टेशन तथा ऐतिहासिक गढी दरबारहरू) को सुरक्षा, राष्ट्रिय निकुन्ज तथा वन्यजन्तु सुरक्षामा संलग्न रहँदै आएको छ त्यसबाहेक अन्य विकास निर्माण तथा प्राकृतिक विपत्तिमा उद्धारका लागि यो शक्ति नेपालको मेरूदण्ड नै हो ।
नेपाली सेनाको संयुक्त राष्ट्रसंघ शान्ति स्थापना मिसनमा लामो सहकार्य रहिआएको छ । यसको शुरूवात पाँच सैनिक पर्यवेक्षकको मध्यपूर्वको लेवनानमा १९५८ को खटनपछि भएको हो । पहिलो शान्ति सैनिक टोलीको रूपमा १९७४ मा इजिप्टको सिन्हाइमा पुरानो गोरख गणको तैनाथीपछि शुरूवात भएको हो । नेपालले संयुक्त राष्ट्र संघ शान्ति सेनामा सहभागिता जनाउन लागेको ५० वर्ष नाघिसकेको छ । नेपाली सेनाले भाग लिएका शान्ति स्थापनार्थ संयुक्त राष्ट्रसंघीय मिसन र भूमिका उल्लेखनीय छन् । नेपाली सेनाले फोर्स कमान्डर, विशेष सैनिक अधिकृत तथा सैनिक पर्यवेक्षकका महत्वपूर्ण भूमिका दक्षतासाथ पूरा गरेको छ ।
नेपाली सेनाले केही अत्यन्त विकट र प्रतिकूल स्थानमा समेत शान्ति स्थापनार्थ ठूलो भूमिका निर्वाह गरेको छ । खासगरी युद्धग्रस्त अफ्रिकी देशहरूको अमनचैन कायम गर्न तथा स्थानीय स्तरमा पु¥याइरहेको भूमिका सराहनीय रहेको छ । आफ्नो जिउज्यानको बाजी लगाएर पनि नेपाली सैनिकहरू संयुक्त राष्ट्रसंघिय अभियानमा दक्षतापूर्वक लागि रहेका छन् ।
Post a Comment